Creta Farms: Αναζητά μία δεύτερη ευκαιρία εκτός συνόρων

Η Creta Farms αναζητά μία δεύτερη ευκαιρία για την εδραίωση της παρουσίας της εκτός ελληνικών συνόρων. Έπειτα από μια πολυετή και αρκούντως φιλόδοξη προσπάθεια επέκτασης στο εξωτερικό και σε εξαιρετικά “δύσκολες” αγορές όπως αυτές των ΗΠΑ, της Ιταλίας, ακόμη και της Κίνας, η Κρητική εταιρεία των αδελφών Δομαζάκη εμφανίζεται να έχει διδαχθεί από τις αστοχίες του παρελθόντος και να διεκδικεί την τύχη της στα ξένα.

Για άλλη μια φορά, στο προσκήνιο του επιχειρηματικού σχεδιασμού έρχεται η μετατροπή από αλλαντοβιομηχανία, σε όμιλο τροφίμων. Η προσθήκη ενός γνωστού στελέχους της αγοράς, του Κωνσταντίνου Φρουζή, ως CEO εντάσσεται στο σχεδιασμό, το αποτέλεσμα όμως θα κριθεί από το κατά πόσον οι αδελφοί Δομαζάκη, Μανώλης και Κωνσταντίνος, στους οποίους πιστώνεται η μεγέθυνση μιας μικρής οικογενειακής επιχείρησης, θα αφήσουν πεδίο πρωτοβουλιών στον έμπειρο μάνατζερ. Χαρακτηριστική ήταν άλλωστε η σχετική ανακοίνωση της εταιρείας, με την οποία οι βασικοί μέτοχοι εκφράζουν τη χαρά τους “που φέραμε στο σπίτι μας τον Κωνσταντίνο…”.

Με ποια συνταγή, όμως, θα κληθεί να πετύχει εκεί που παλαιότερα απέτυχε η Creta Farms; Το βεβαιότερο, όχι με αυτή του 2008 όταν οι επικεφαλής της εταιρείας ανέφεραν σε ενημερωτική συνάντηση πως πρόθεσή τους ήταν να εξελιχθεί η Creta από μια εταιρεία αλλαντικών σε εταιρεία τροφίμων και να επεκταθεί σε νέες και ώριμες αγορές, με “κορωνίδα” τις ΗΠΑ αλλά και την εξαιρετικά απαιτητική, για μια αλλοδαπή εταιρεία, Ιταλία. Τότε είχε ειπωθεί πως οι προκαταρκτικές έρευνες που είχαν γίνει έδειξαν ιδιαίτερα θετικά αποτελέσματα και είχαν δημιουργήσει την πεποίθηση ότι οι προοπτικές δραστηριοποίησης σε αυτές τις χώρες ήταν σημαντικές.

Το μοντέλο ήταν αυτό των κοινοπραξιών με τοπικούς παίκτες σε αρκετές αγορές, ακόμη και στην Ιταλία, μια χώρα με σοβαρή παράδοση στην παραγωγή αλλαντικών, αλλά και σε άλλες πολύ δύσκολες, όπως στις ΗΠΑ. Η εταιρεία δαπάνησε σημαντικά κεφάλαια για να υποστηρίζει το πλάνο επέκτασής της στο εξωτερικό, χωρίς όμως να καταγραφεί θετικό πρόσημο. Τέσσερα χρόνια μετά, στο τέλος του 2011, η Ελλάδα συνέχιζε να φέρνει το 96% των εσόδων της εταιρείας, ενώ η διοίκηση έβαζε το χέρι στην τσέπη για να στηρίξει, ακόμη και με αυξήσεις κεφαλαίου, τις ξένες θυγατρικές της.

Κόστισαν ακριβά οι ΗΠΑ

Πλέον χαρακτηριστική περίπτωση η επέκταση στις ΗΠΑ, μέσω της Creta Farms USA LLC, απαίτησε κεφάλαια εκατομμυρίων ευρώ, χωρίς ποτέ να πραγματοποιηθούν αξιόλογες πωλήσεις. Στο joint venture 50%-50% με την αμερικανική Hatfield Quality Meats, μέλος του αμερικάνικου ομίλου Clemens Family Corporation, είχε δημιουργήσει προσδοκίες ότι το brand θα αποκτούσε καλή θέση στα ράφια των μεγάλων αμερικανικών σουπερμάρκετ. Η συνέχεια δεν ήταν ανάλογη και ο “γάμος” με την Clemens κατέληξε σε διαζύγιο. Οι χειρισμοί στις ΗΠΑ ανάγκασαν την ελληνική εταιρεία να αναλάβει η ίδια τα ηνία της αμερικανικής θυγατρικής της, ούτε όμως αυτή η επιλογή απέφερε τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Συγχρόνως, και άλλα joint ventures σε χώρες του εξωτερικού δεν είχαν την αναμενόμενη πορεία, ιδιαίτερα στον ευρωπαϊκό Νότο όπου άρχιζαν να πλήττονται και αυτές από την ύφεση, ενώ έλαβε τέλος και το εγχείρημα της Σκανδιναβίας.

Το restructuring

Ως αποτέλεσμα, η στρατηγική άλλαξε και στο προσκήνιο ήρθε ως βασική προτεραιότητα η βελτιστοποίηση της απόδοσης των επενδυμένων κεφαλαίων. Παράλληλα, ξεκίνησε ένα εκτεταμένο restructuring του ομίλου, ο οποίος είχε μπροστά του και το ζήτημα της ανακεφαλαιοποίησης του δανεισμού του που αυξήθηκε σημαντικά στο “βωμό” της διεθνούς επέκτασης. Τελικώς οι τράπεζες συμφώνησαν για την αναδιάρθρωση του τραπεζικού δανεισμού της εταιρείας, συμφωνία που αφορούσε σε πλήρη αναδιάρθρωση δανείων ύψους 97 εκατ. ευρώ και περιελάμβανε επέκταση του χρόνου δανεισμού κατά μια δεκαετία (έως το τέλος του 2023), με επιτόκιο στα επίπεδα του 4,5%.

Σε λειτουργικό επίπεδο, οι ζημιές των 22 εκατ. ευρώ του 2013 περιορίστηκαν αισθητά το 2014, σε μια χρονιά που έγιναν έκτακτες απομειώσεις 14,9 εκατ. ευρώ κυρίως από write off αποθεμάτων και απαιτήσεων πελατών.

Παράλληλα, ξεκίνησε να δοκιμάζεται το νέο μοντέλο στην περίπτωση της επέκτασης της εταιρείας στην Αυστραλία. Η Creta Farms επέλεξε να συνεργαστεί με την Primo Meats μέσω licensing agreement και παραχωρώντας πνευματικά δικαιώματά της, έναντι ορισμένης ετήσιας αμοιβής (royalties). Το μοντέλο αυτό θα είναι και το “όχημα” μέσω του οποίου η Creta Farms θα επιδιώξει να ανακτήσει τη διεθνή της δραστηριότητα, δεδομένου ότι το 2015 από τα 106 εκατ. ευρώ των εσόδων, τα 102 εκατ. προήλθαν από την Ελλάδα. Συγκεκριμένα, το μάνατζμεντ θα δώσει έμφαση στο “στήσιμο” της εταιρείας εκτός συνόρων, αφενός μέσω της μεταφοράς της τεχνογνωσίας (licensing) για μακρινές αγορές και αφετέρου με την ενίσχυση των συνεργασιών στις κοντινές αγορές. Συγχρόνως, στην εσωτερική αγορά, ήδη μέσα στο έτος, θα υπάρξουν νέες προϊοντικές κατηγορίες.

Επιπλέον, αναβιώνει και το σχέδιο για ενίσχυση της θέσης της εταιρείας στην αγορά των τυροκομικών προϊόντων, ενώ υπάρχουν περαιτέρω σχέδια και για την αγορά των σνακ, ενδεχομένως ενόψει των κινήσεων της “Νίκας” υπό τη Chipita. Κάτι που δεν θα μπορούσε να συμβεί εάν τελικώς προκρίνονταν ο φημολογούμενος σχεδιασμός των πιστωτριών τραπεζών για τη δημιουργία ενός κοινού σχήματος Creta – Νίκας…

Αύξηση δανεισμού

Πέρυσι, πάντως, η Creta Farms είχε μια ακόμη ζημιογόνα χρονιά, η οποία συνοδεύτηκε από αύξηση του καθαρού της δανεισμού.  Οι πωλήσεις του ομίλου ανήλθαν σε 105,5 εκατ. ευρώ,  εμφανίζοντας αύξηση 0,6% σε σχέση με τη χρήση 2014, τα EBITDA  ανήλθαν σε 10,6 εκατ.,  έναντι 10,9 εκατ. ευρώ το 2014 (-2,6%) και το προ φόρων αποτέλεσμα ήταν ζημιογόνο κατά 2,4 εκατ. ευρώ. Κατά την περυσινή χρήση εγκρίθηκε και αναλήφθηκε από τις συστημικές τράπεζες νέο κοινοπρακτικό δάνειο ύψους 4 εκατ. ευρώ, με τον καθαρό δανεισμό να αυξάνεται στα 103,9 εκατ. ευρώ, από 99 εκατ. ευρώ το 2014. Στο πλαίσιο αυτό, το δ.σ. της εταιρείας θα προτείνει στη Γενική Συνέλευση των μετόχων τη μη διανομή μερίσματος για τη χρήση του 2015.

Η Creta Farms είναι σήμερα ο μεγαλύτερος παραγωγός χοιρινού κρέατος στην Ελλάδα, με καθετοποιημένη μονάδα παραγωγής, απασχολεί 660 εργαζομένους και αποτιμάται στο Χρηματιστήριο της Αθήνας στα 12,4 εκατ.ευρώ.